سمیرا ملایی: امروزه هوش مصنوعی توانایی انجام فعالیتهایی را دارد که سابقاً نیازمند دخالت مستقیم انسان بود.
این دستگاهها بدون دخالت انسان قادر هستند حتی سیستم خود را ارتقا بخشند و به خلق و انجام اختراعات جدید بپردازند.
به زبانی ساده، هوش مصنوعی دانش ساخت ماشین ها یا برنامه های هوشمند است، به گفته کارشناسان این حوزه، هوش مصنوعی به عملکرد سیستمهایی گفته میشود که در شرایط محیطی خاص میتوانند تصمیمگیری صحیح داشته و واکنشهایی مشابه رفتارهای هوشمند انسانی از خود نشان دهند.
به عبارت دیگر فرآیندهای هوشمند انسانی نظیر شبیه سازی فرآیندهای تفکری و شیوههای استدلالی انسانی و پاسخ موفق به آنها، یادگیری و توانایی کسب دانش و استدلال برای حل مسائل توسط ماشین انجام میشود و کمک میکند فرآیندی که توسط انسان در مدت زمان زیادی و بعضاً چند ساعت یا چند روز آن هم با درصد بالای خطا انجام میشود در چند ثانیه و با دقت بالا انجام شود.
نکته مهمی که این روزها و با گسترش تکنولوژی و ورود واژگان تخصصی به فضای ارتباطات اجتماعی ذهنها را به خود مشغول کرده، این است که هوش مصنوعی دقیقاً چیست؟
سروه گرجی پور، مولف، مخترع و پژوهشگر هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء در گفتوگویی به اهمیت هوش مصنوعی و ضرورت حرکت به سمت این فناوری در عصر حاضر پرداخته است.
وی اظهار کرد: هوش مصنوعی یک نوع تکنولوژی است که با استفاده از الگوریتمهای این حوزه میتواند نشان دهد که قابلیت فکر کردن را دارد.
این پژوهشگر هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء خاطرنشان کرد:همیشه وقتی اسم هوش مصنوعی را میشنویم فکر میکنیم برای صرفا رباتهاست اما به این شکل نیست چراکه رباتها یکی از کاربردهای استفاده از هوش مصنوعی در دنیای واقیتهاست.
وی با اشاره به کاربردهای زیاد هوش مصنوعی افزود: در صنعت بازوی رباتهای صنعتی و در حوزه درمان شناسایی انواع و اقسام سرطانها و در بخش کشاورزی قابلیت تشخیص آفات و خیلی موارد دیگه کاربرد دارد.
اهداف بکارگیری هوش مصنوعی
گرجیپور با بیان اینکه ما انسانها در دنیای واقعی در صدد گسترش یک تکنولوژی برای کمک بیشتر به تسهیلگری زندگی هستیم، گفت: همواره هوش مصنوعی باعث تسهیلگری در زندگی و دقت پذیری در انجام کارها میشود.
وی با ذکر اینکه هوش مصنوعی باعث ایجاد شرایط شغلی جدید برای اقشار جامعه میشود، ادامه داد: امروزه
هوش مصنوعی در اکثر کشورها ایجاد شغل کرده است، چون در زمینه ثبت اختراع جدید و کار های نوآورانه بسیار تاثیر گذار بوده که به عنوان نمونه کشور هلند در این زمینه موفق است.
گرجی پور با اشاره به اهدافی که امروزه هوش مصنوعی بهکارگیری میشود، افزود: هوش مصنوعی در زندگی ما کاربردهای زیادی دارد در مدیریت فرآیندهای کشاورزی مانند استفاده بهینه از آب و نیز تعیین زمان برداشت محصول از هوش مصنوعی استفاده میشود.
وی اضافه کرد: اساس کار تمامی تلفنهای همراه پیشرفته و موتورهای جستجوی دقیق و قدرتمندی مانند گوگل بر هوش مصنوعی بنا شده است و در کل باید بگویم بسیاری از پیشرفتهای گذشته و آینده بشر تنها با کمک هوش مصنوعی قابل دستیابی است.
این مخترع کردستانی تصریح کرد: حتی به کمک هوش مصنوعی میتوان ماشینهایی تولید کرد که قابلیت استدلالورزی و استنتاج بر مبنای منطق را داشته باشند.
گرجی پور دیگر اهداف هوش مصنوعی را ایجاد رباتهای گپوگفت نام برد و ادامه داد: این رباطها به صورت خودکار توانایی گفتگو با انسان را دارند به طوری که انسان متوجه نشود با انسان صحبت میکند یا با کامپیوتر و این اتفاق امروزه تقریبا در غرب محقق شده است، اما تنها به زبان انگلیسی و هنوز هیچ اقدام قابل توجهی در مورد زبانهای فارسی و عربی انجام نشده است.
به گفته این مولف کردستانی، کاربرد دیگر هوش مصنوعی در ساخت ماشینهای خودران است که میتوانند بدون اینکه خطری جان مسافران را تهدید کند هزاران کیلومتر سفر کنند.
وی اضافه کرد: یکی از فرآیندهایی که توسط هوش مصنوعی دنبال میشود فرآیند استدلالورزی (reasoning) یا همان نتیجهگیری بر مبنای استدلالهای منطقی است و میتوان گفت تا امروز بسیاری از مسائل لاینحل و دشوار بشر به وسیله هوش مصنوعی حل شده است.
آیا هوش مصنوعی فوق العاده هوشمند میتواند مخرب باشد؟
گرجی پور با ذکر اینکه هوش مصنوعی ماهیتا هوشمند است، ادامه داد: در حوزه بیمارستان، صنعت نگهداری از سالمند و در حوزه شناسایی موارد مخرب به کمک بشر برای زندگی بهتر کارساز است.
وی با بیان اینکه، هوش مصنوعی که برای شناسایی هویت افراد برای برقراری ارتباط با بیماران در نقاط دورافتاده از طریق مانیتورینگ طراحی شده باشد، افزود: میتواند تومورها را تشخیص بدهد،
حوزه پردازش تصویر هوش مصنوعی میتواند خیلی مفید واقع شود و در تمانی حوزهها و همه این موارد میتواند بخشهای مختلف هوش مصنوعی را پوشش دهد حتی رباتهای مختلفی داریم که در حوزه صنعت و تجارت و حتی در خصوص ربات های خانگی ازآن استفاده میشود.
گرجی پور با اشاره به یک تکنولوژی جدید مکمل به اسم اینترنت اشیاء که میتواند مکمل هوش مصنوعی باشد، عنوان کرد: این تکنولوژی میتواند خیلی از کارهارا تسهیلگری و بسیاری از امورات روزمره زندگی را به صورت هوشمند اجرا کند و این هوشمند سازی از طریق سنسورهای مرتبط با این تکنولوژی است.
چگونه با هوش مصنوعی شروع کنیم
وی در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه چگونه با هوش مصنوعی شروع کنیم، گفت: هوش مصنوعی یک تکنولوژی است که باید با منطق همراهیش کرد یعنی با استفاده از الگوریتمهایی که در هوش مصنوعی وجود دارد میتوان برایش برنامه نوشت و طبق برنامه ای که به شما میدهد و خروجیهایی که میگیرید تشخیص دهید که چه کارهایی میتوان با آن انجام داد.
گرجی پور افزود: هوش مصنوعی چندین گرایش و نقشه راه دارد با توجه به اینکه هر کسی در چه حوزهای علاقه دارد و می خواهد کار کند خیلی متفاوت و گسترده است.
هوش مصنوعی چقدر قدرتمند است
طبق اظهارات این مخترع کردستانی،هوش مصنوعی تا جایی قدرتمند است که میتوان گفت تا چند سال آینده حدود ۵۰ درصد کارها را به صورت خودکار و بدون دخالت انسان انجام دهد
وی تصریح کرد: یکی از زیرمجموعه های هوش مصنوعی یادگیری ماشین است که این امر از روش آموزش به مدل استفاده میکند به این صورت که مدل شبکه را به آن میدهند و خروجی که تحویل میگیربم بر اساس آموزشی بوده که ما بهش دادهیم، لذا هوش مصندعی بر اساس درکی که از محیط اطراف میگیرد به مخاطب بازخورد می دهد که این امر در نوع خود جالب و بی نظیر است چراکه در حال حاضر هیچ کدام از تکنولوژی های امروزی نمیتوانند این همه قابلیت را داشته باشند.
آیا بشر قادر خواهد بود موجودی هوشمند همانند خود به وجود آورد؟ آیا زمانی فرا خواهد رسید که روبات ها به خانه ما رفت وآمد کنند؛ کنار ما بنشینند و با ما به تبادل نظر بپردازند؟
گرجی پور خاطرنشان کرد: در خیلی از کشورهای پیشرفته صنعتی رباتهایی وجود دارند که به نگهداری کودکان و سالمندان کمک میکنند، رفت و آمد دارند خرید میکنند و حتی در قالب رباتهای کارگر در رستورانها پذیرایی انجام میدهند، هزینه کمتری نسبت به دستمزد نیروی انسانی دارند، خستگی ناپذیدند و کارایی بیشتری به مراتب نسبت به انسان دارند.
وی با ذکر اینکه یکی از کاربردهای هوش مصنوعی استفاده از آن در صنعت رباتیک است، گفت:
میتواند تولید کننده بازوهای رباتیک باشد که در صنایع خیلی پرکاربرداست،
چراغ راهنماهای هوشمند که با هوش مصنوعی همه موارد مرتبط با ترافیک را بررسی میکند و همچنین در حوزه هوش مصنوعی میتوان به پروژه تشخیص احساسات اشاره کنیم.
افتخارات و اختراعات
این مولف و پژوهشگر حوزه هوش مصنوعی با اشاره به کسب مقام نقره مسابقات اختراعات جهانی خاطرنشان کرد: در جشنواره اختراعات بین الملل و مسابقات ۱idea که اردیبهشت سال جاری در ترکیه برگزار شد مقام دوم و مدال نقره را کسب کرده است.
وی در خصوص این اختراع افزود: این اختراع با عنوان “مفصل قابل حمل نگهدارنده در و پنجره با مکانیزم تشخیص خودکار حادثه” مربوط به یک نوع مفصل نگهدارنده در و پنجره قابل حمل با مکانیزم تشخیص خودکار فاصله برای اجرای پروتکل های ایمنی ساکنین با قابلیت تشخیص رنج دمایی برای تنظیم دما و اندکس های محیطی است که قادر به سنجش شرایط و باز کردن در پنچره برای جلوگیری از وارد آمدن آسیب های جانی در هنگام احتمال خطر گاز گرفتگی است، و در این مواقع به منظور کاهش خطر اقدام به باز کردن پنجره ها جهت تهویه بهتر و همچنین کد آدرس محل مورد نظر را به ارگان های امداد رسان ارسال میکند.
گرجی پور ادامه داد: این مفصل همچنین با تشخیص خودکار فاصله برای ایمنی ساکنین از خطر و آسیب جدی برای خردسالان یا افراد کهنسال در هنگام بادهای تند و آسیب به وسایل جلوگیری میکند که مانع از حرکت ها و بسته شدن ناگهانی در می شود و در صورت مواجه با خطر از طریق سنسورهایی که به یکی دیگر از بازوهای دستگاه وصل است اقدام به شناسایی فاصله افراد می کند و در صورتی که از فاصله تعریف شده تجاوز کند با اعلام هشدار به ساکنین اطلاع داده و اقدام به بستن در به صورت هوشمند می کند.
کتاب مدیریت پارکینگ هوشمند با اینترنت اشیاء
این مخترع کردستانی از انتشار کتابی با عنوان مدیریت پارکینگ هوشمند با اینترنت اشیاء خبر داد و گفت: این کتاب با محتوای قابلیتهای هوش مصنوعی واینترنت اشیاء در خصوص مدیریت پارکینگ نوشته شده است که از طریق دانش هوش مصنوعی و یادگیری عمیق به پارک کردن خودرو براساس میانگین زمان پارک شدن آنها در سنوات قبل اقدام میکند برای مثال اگر در طول هفته گذشته یک ماشین میانگین ۱۵ دقیقه ماشین خود را در پارگینک پارک کرده دیگر نیازی نیست مثلا به طبقه ۴پارکینگ مراجعه کند با تگ rfid که برایش اختصاص دادیم ماشین را به طبقه همکف یا طبقه بک هدایت میدهیم که سریعتر بتواند ماشینش را از پارکینگ خارج کند و باعث ازدحام ماشین ها و شلوغی و هرج و مرج نشود.
ثبت ختراعات
دستبند هوشمند بیماران مبتلا به آلزایمر از دیگر دستاوردهای این بانوی مولف، مخترع و پژوهشگر کردستانی در حوزه هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء است.